Ecopista (2)
Fietslandschappen 39: Tâmega, Noord Portugal
Weet je waar het link fietsen is? In Noord-Portugal. De slechte, smalle wegen gaan constant steil op en neer en de losgeslagen Portugezen zijn allemaal gewend om met hun auto’s heel hard midden op de weg te rijden en alle bochten af te snijden. Levensgevaarlijk. [1]
Maar ze hebben er iets op gevonden: de Ecopista! Op verschillende plekken hebben ze in onbruik geraakte spoorlijnen omgetoverd tot rustige fietspaden. Zo waren wij afgelopen week in Noord-Portugal en fietsten op een zonnige en warme dag over de Ecopista do Tâmega.
De Ecopista do Tâmega volgt – de naam verraadt het al – het dal van de rivier de Tâmega, en voert van Amarante via Celorico de Basto naar Arco de Baúlhe, of andersom natuurlijk. Totale afstand: 40 kilometer.
We starten in het prachtig aan de rivier gelegen Amarante. Het is even zoeken naar het begin van het fietspad, maar als we dat eenmaal hebben gevonden biedt het een oase van rust. Het geasfalteerde pad gaat zeer geleidelijk omhoog en voert langs velden en wijngaarden en door gemengde bossen met naaldbomen, eucalyptusbomen, eiken en kastanjes. Het is oktober dus het pad is bezaaid met kastanjes, eikeltjes, blaadjes en takjes. De bomen beginnen al een beetje te kleuren en de uitzichten over de groene heuvels en grijsbruine bergen om ons heen zijn prachtig. Op enkele plekken vangen we een glimp op van de glinsterende Tâmega. De voormalige stationsgebouwtjes zijn allemaal volledig gerestaureerd en staan wit te blinken in de zon. Af en toe wordt het fietsritme verstoord door dwars op het pad geplaatste hekjes waar we voorzichtig doorheen moeten slalommen. De hekjes zijn geplaatst bij meestal onverharde dwarsweggetjes en moeten voorkomen dat het schaarse autoverkeer hier het fietspad neemt. De hekjes dempen tevens de snelheid van de fietser. Die wordt met de neus op de feiten gedrukt: hier telt niet de prestatie en de snelheid, maar het uitzicht en het inzicht. Het genot en de contemplatie.
Dan een hek. We mogen niet verder. Dit vanwege werkzaamheden, althans zo leiden wij af uit het grote bord dat aan het hek hangt. We laten ons echter niet weerhouden, wringen ons langs het hek en fietsen verder. We zien wel. Vervolgens fietsen we over het strakste asfalt waar ik ooit overheen heb gefietst. Het geurt nog nieuw en dat verklaart het hek. Men is bezig aan het pad. Ook het houten hekwerk langs het pad is spiksplinternieuw. Een paar kilometer verder zijn ze aan het werk. We wurmen ons langs de brede asfaltmachine, de wegwerkers gebaren vriendelijk dat we er langs kunnen – “Bom dia!” – en rijden verder over een ongeplaveid stuk. De weg gaat hier weer een beetje omlaag. Leuk vooruitzicht voor de terugweg: hobbelend omhoog.
Na 25 kilometer fietsen komen we aan in Celorico de Basto. We hebben dorst en trek. In het niet al te fraaie dorp vinden we langs de doorgaande weg een restaurant met een terras. Tijd voor een koude cola. Maar de serveerster gaat er voetstoots vanuit dat we komen om te lunchen en voorziet ons zonder dat we iets hebben kunnen zeggen van bestek en papieren placemats en laat weten wat vandaag de pot schaft. Op de tafeltjes om ons heen wordt duidelijk wat er geboden wordt: een grote schotel met verschillende soorten gegrild vlees gelardeerd met rijst en friet. Dat staat mij wel aan, maar mijn vriendin vraagt naar de vegetarische optie. Dat is altijd lastig in Portugal, maar hier niet: ze kunnen een salade voor haar maken, eveneens met rijst en friet. Prima. Laat maar doorkomen. Een koude cola erbij en een grote fles koud water.
Na onze lunch reken ik af: 14 euro.
Dan fietsen we rustig terug naar Amarante. Onze op de lengte van de gemiddelde Portugees afgestemde huurfietsen [2] lenen zich niet voor een fietstocht van 80 kilometer; 50 is meer dan genoeg. We hebben nu al pijn in de billen en bovenbenen.
De asfaltmannen hebben ondertussen stevig doorgewerkt. Het wordt een werkelijk schitterend pad.
Een aanrader dus, de Ecopista do Tâmega. En datzelfde geldt voor Amarante, onze standplaats voor drie dagen. “Bom dia!”
****
Noot [1]: ik heb het even opgezocht: in Portugal (10 miljoen inwoners) vallen jaarlijks zo’n 600 doden in het verkeer. Per 1 miljoen inwoners zijn er dus 60 doden in het verkeer te betreuren. In Nederland is dat de helft (31). Het verschil valt me nog mee, eerlijk gezegd.
Noot [2]: In Amarante kun je bij de plaatselijke fietsenmaker prima fietsen huren. Kosten: 10 euro per halve dag. Maar toen wij er waren was hij helaas gesloten. Wij huurden onze te kleine en niet al te geweldig onderhouden fietsen bij de lokale VVV. Kosten: 0 (nul) euro. Ook in Celorico kun je bij de plaatselijke fietsenmaker fietsen huren.
Noot [3]: Het schilderij is van de Portugese schilder Amadeo de Souza Cardoso, afkomstig uit Amarante. Het werk hangt in het fraaie Museu Municipal Amadeo de Souza Cardoso in Amarante.
